نارسایی کبد چیست + درمان نارسایی کبد در طب سنتی

نارسایی کبد به معنی کاهش شدید عملکرد کبد است. کبد نقش مهمی در تولید هورمونها، پروتئین‌های خون، آنزیمهای گوارشی و صفرا و متابولیسم سموم و مواد زائد دارد، لذا کاهش عملکرد کبد عوارض فراوانی در سیستم‌های مختلف بدن دارد.

جگر یا کبد بزرگترین غده بدن است که در فعالیت‌های سوخت‌وساز بدن مانند گوارش نقش دارد.

تمام خون دستگاه گوارش توسط سیاهرگی به نام ورید پورت جمع‌آوری شده و وارد کبد می‌شود و تمام مواد جذب شده از لوله گوارشی از کبد عبور می‌کنند. دیگر کارهای کبد به دام انداختن سموم و تصفیه آنها با تبدیل کردنشان به مواد بی ضرر است. همچنین، این کبد است که متابولیسم داروها را در بدن بر عهده دارد. شرکت در خون سازی (در دوره پیش از تولد) و مقاومت در برابر عفونت‌ها، فراهم ساختن سریع انرژی در هنگام ضرورت، ذخیره آهن و… از دیگر فعالیتهای کبد است.

هنگامی که کبد آسیب ببیند یا تخریب شود، احتمالا فرد متحمل نارسایی یا مشکلات کبدی می‌شود. ویروس‌ها و مواد شیمیایی مضر می‌توانند به کبد آسیب برسانند. چنانچه فرد متحمل آسیب‌های کبدی شود، به مرور عملکرد صحیح کبد از کار می‌افتد.

نارسایی کبد یک بیماری واقعا جدیست و باید فورا درمان شود.

انواع نارسایی کبد

نارسایی کبد به دو دسته تقسیم میشود، نارسایی مزمن کبدی و نارسایی کبدی حاد.

نارسایی مزمن کبد

نارسایی مزمن کبد با سرعت کمتری پیشرفت می‌کند. بروز علائم اولیه گاهی ماه‌ها و سال‌ها به طول می‌انجامد. نارسایی مزمن کبد اغلب ناشی از تخریب بافت‌های کبد است که بر اثر مصرف طولانی مدت الکل به وجود می‌آید. آسیب بافت‌های کبد بر اثر مصرف الکل، بافت‌های سالم را از بین برده و بافت‌ها را زخمی می‌کند.

نارسایی حاد کبد

نارسایی برق‌آسای کبد (به انگلیسی: Fulminant hepatic failure) یا نارسایی حاد کبد (Acute liver failure) به صورت شروع آنسفالوپاتی ظرف ۸ هفته از شروع بیماری حاد کبد در بیمار مبتلا به بیماری حاد کبد تعریف می‌شود.

علت‌های نارسایی حاد کبد:

• هپاتیت حاد ویروسی
• مسمومیت با استامینوفن
• مسمومیت با ایزونیازید
• مسمومیت با هالوتان
• مسمومیت با اسید والپروییک
• سموم مگ موش مانند آمانیتا فالوییدس
• تترا کلرید کربن

علایم نارسایی کبد چیست؟

• تهوع
• بی‌اشتهایی
• خستگی مفرط
• اسهال
• زردی
• کاهش وزن
• کبودی پوست یا خونریزی
• خارش
• تورم یا احتباس مایعات در پاها
• احتباس مایعات در شکم

از آنجایی که برخی از این علائم با علائم بیماری‌ها و اختلالات دیگر مشترک است گاهی تشخیص نارسایی کبد دشوار می‌شود. برخی افراد مادامی که مشکلات کبدیشان به مشکلی حاد و پیشرفته و نزدیک به مرگ بدل نشده، هیچ‌گونه علائمی ندارند. به محض آنکه فرد به این مرحله می‌رسد، دچار گیجی، خواب‌آلودگی یا حتی کما می‌شود.

چنانچه از بیماری‌های کبد ناشی از مصرف الکل رنج می‌برید، ممکن است به یرقان یا زردی پوست و چشم مبتلا شوید. احتمال شکل‌گیری سم در مغز می‌تواند موجب خواب‌آلودگی، عدم تمرکز و حتی نقصان عملکرد مغز گردد. حتی ممکن است طحال فرد متورم گردد، خونریزی شکمی داشته باشد و دچار نارسایی کلیه گردد. همچنین ممکن است فرد مبتلا به سرطان کبد شود.

علت هایی که باعث ایجاد بیماری نارسایی کبد میشود :

نارسایی حاد کبد، نارسایی گسترده‌ی کبد نیز خوانده می‌شود که حتی ممکن است بدون هیچ‌گونه عارضه‌ یا علائم کبدی رخ ‌دهد. طبق اعلان کلینیک مایو، مصرف بیش از حد استامینوفن شایع‌ترین دلیل نارسایی حاد کبد در ایالات متحده شاخته شده است. استامینوفن در زمره داروهایی قرار دارد که می‌توان بدون نسخه از داروخانه دریافت نمود، بنابراین باید از میزان توصیه شده بر روی برچسب پیروی نمود. چنانچه احساس نمودید بیش از حد مجاز استامینوفن مصرف کرده‌اید به پزشک مراجعه نمائید.

ازعمده دلایل دیگری که موجب نارسایی حاد کبد می‌شود:

• داروهای تجویزی خاص
• برخی مکمل‌های گیاهی
• عفونت‌های ویروسی از قبیل هپاتیت یا تورم کبد از جمله هپاتیت نوع A، B و C
• داروی سمی
• بیماری‌های خاص خودایمنی

البته ممکن است علت دقیق نارسایی حاد کبد ناشناخته باقی بماند.

نارسایی حاد کبد در برخی موارد ژنتیکی است.

ممکن است فرد ژن‌های ناقص را از یکی از والدین یا هر دوی آنها به ارث ببرد. چنانچه از بیماری‌های ژنتیک کبدی رنج می‌برید، احتمالا مستعد ابتلا به نارسایی‌های کبدی نیز هستید.

نارسایی مزمن کبد عمدتا ناشی از تخریب بافت کبد یا بیماری‌های مرتبط به کبد چرب الکلی است. مصرف افراطی الکل شایع‌ترین دلیل تخریب بافت کبد در ایالات متحده تلقی می‌شود.

معمولا کبد هر نوع الکلی که مصرف می‌شود را تجزیه می‌کند، اما اگر بیش از حد الکل مصرف شود، تجزیه‌ی آن از تحمل کبد خارج می‌شود. سم شیمیایی موجود در الکل، محرک التهاب کبد است که می‌تواند عامل تورم کبد گردد. این آسیب‌ها منجر به تخریب بافت کبد می‌شود.

چنانچه مبتلا به هپاتیت C باشید، بیش از دیگران مستعد نارسایی مزمن کبد یا تخریب بافت کبد هستید. ویروس هپاتیت C در جریان خون منتشر می‌شود. چنانچه خون فرد مبتلا وارد بدن شما شود، شما نیز به آن مبتلا می‌شوید. استفاده از سرنگ مشترک و سوزن آلوده در طی فرایند تاتو یا سوراخ نمودن گوش و دیگر اندام‌ها از روش‌های انتقال هپاتیت C است.

پیشگیری از نارسایی کبد

یکی از ساده‌ترین روش‌های پیشگیری از نارسایی کبد میانه‌روی در مصرف الکل است. کلینیک مایو توصیه‌ می‌کند که زنان سالم میزان مصرف الکل خود را به یک لیوان در روز محدود نمایند. مردان سالم بالای ۶۵ سال نیز باید فقط یک لیوان در روز بنوشند. مردان زیر ۶۵ سال نیز نباید بیش از ۲ لیوان در روز الکل بنوشند.

از دیگر موارد پیشگیری:

• رابطه‌ی جنسی محافظت شده
• اجتناب از مصرف مواد مخدر و سرنگ مشترک
• تزریق واکسن هپاتیت
• محافظت از پوست در برابر مواد شیمیایی سمی
• استفاده از اسپری افشانه‌ی گردپاش در مکان‌های مستلزم تهویه

چنانچه هر یک از علائم ذکر شده را در خود مشاهده نمودید، به پزشک خود مراجعه نمائید.

ممکن است اصلا مشکل کبدی نداشته باشید، اما اگر داشته باشید، تشخیص سریع از اهمیت ویژه‌ایی برخوردار است.

نارسایی کبدی قاتل خاموش است زیرا در برخی موارد تا پیش از حاد شدن هیچ‌گونه علائمی را بروز نمی‌دهد. با درمان صحیح، این بیماری‌ قابل کنترل می‌شود و فرد را به سوی زندگی طبیعی سوق می‌دهد.

رژیم غذایی مناسب بیماران نارسایی کبد

معمولاً رژیم غذایی این افراد محدود می‌شود، حذف یا کاهش میزان پروتئین حیوانی، به‌ویژه گوشت قرمز، همچنین ماهی، پنیر و تخم‌مرغ. خوردن بیش‌ازحد پروتئین حیوانی می‌تواند به اختلال در عملکرد مغز منجر شود. برای اطمینان از دریافت کافی پروتئین، پزشکان مصرف بیشتر پروتئین‌های گیاهی را توصیه می‌کنند (مانند سویا). سدیم غذا نیز (نمک و بسیاری از غذاها) باید محدود شود. انجام این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع مایعات در شکم کمک کند. الکل باید به‌طور کامل حذف شود، چراکه آسیب‌های کبدی را بدتر می‌کند.

درمان نارسایی کبد در طب سنتی

قبل از خواندن این قسمت به شما توصیه میکنم برای درمان این بیماری خودسرانه دارویی را مصرف نکنید و حتما با مشورت پزشک متخصص دارو را مصرف کنید.

نارسائى كبد در حالت مزاج سرد

علائم : برافروختگى صورت، كمى عطش، گرفتگى رنگ صورت، سفيدى زبان و لب و كم رنگ بودن ادرار، كمى مدفوع و سفيدى آن .

درمان:

طبق معمول كم كردن خون و پاكسازى بدن با جوشانده هليله و خيار شنبر نمايند.

نسخه :

تمر هندى ۲۰۰ گرم

آلوچه خشكه ۲۰۰ گرم

زرشك ۱۰۰ گرم

به مدت ۱۰ روز جوشانده صبح و عصر ميل كنند.

اگر به جوشانده فوق روزى ۲۰ گرم ترنجبين شيره كش شده بيفزايند بهتر است و يا اينكه ۵ گرم عناب را نيمكوب كرده جوشانده آب آن را با سكنجبين و آب انار به كار برند و آنچه در نارسائى كبد در مزاج گرم گذشت در اينجا نيز نافع است .

نارسائى و ضعف كبد در حالت گرمى

علائم : عطش مفرط، تلخى دهان، خشكى زبان، كم شدن اشتها، يبوست شكم، قرمزى ادرار، پريدگى رنگ چهره .

درمان :

آب كاسنى، آب انار شيرين و ترش، شيره تخم خيار و خربزه، لعاب اسپرزه شربت صندل، شربت ليمو، شربت سكنجبين .

ماءالشعيرى كه در آن جوشانده ريشه كاسنى ريخته باشند هر روز صبح ناشتا ميل نمايند و با ماءالشعير و طباشير و خرفه و يا آب تمرهندى مخلوط با آب آلو.

نارسائى كبد در حالت صفراوى

علائم :

يبوست و گرمى و حرارت بدن، تلخى دهان، رنگ پريدگى چهره، استفراغهاى سبز و زرد و گاهى تب.

درمان :

• پاكسازى بدن با جوشانده هليله و مغز فلوس.
• اگر حرارت زياد باشد دوغ گاو نوشند.
• طباشير ۵ گرم نرم كوبيده با رب به ميل نمايند.

نارسائى كبد در مزاج بلغمى

علائم :

سردى بدن در لمس، سفيد و گاهى پر رنگ بودن ادرار، قى بلغمى، گرفتگى رنگ چهره، درد در طرف راست ناحيه كبد.

درمان :

ماءالاصول يا افتيمون يا ماءالجبن با افتيمون و ماليدن روغن شب بو به ناحيه كبد.

نسخه مؤثر براى نيرو و قدرت كبد:

ريشه كاسنى، تخم كشوث ، شاه تره ، بادرنجويه ، تخم خيار و خربزه ، ترنجبين ماءالشعير، آب انار، شربت غوره ، شربت آب ليمو، زرشك و عناب.

سخن آخر : نارسایی کبدی به تنهایی یک بیماری نیست بلکه شرایطی است که در جریان بیماری‌هایی از قبیل هپاتیت‌های ویروسی، هپاتیت‌های دارویی و غیره ایجاد می‌شود. در نارسایی کبدی، کبد نمی‌تواند نیازهای بدن از قبیل دفع سموم تولید شده در بدن، دفع مواد تشکیل شده از متابولیسم گلبول‌های قرمز و هموگلوبین‌های خون و دفع برخی از فلزات سنگین در بدن از قبیل مس را انجام دهد.

جم لایف