عفونت و آبسه دندان + روش درمان فوری آبسه دندان

آبسه دندان

آبسه دندان حفره پرچرکی است که در داخل یا اطراف ریشه دندان تشکیل می شود. آبسه معمولا بدنبال پوسیدگی دندان ایجاد می شود که بتدریج مینا و عاج را تخریب کرده و به میکروب ها اجازه تهاجم به مغز دندان (پالپ) را می دهد و گاها ممکن است آبسه دندان تشکیل شود.

آبسه دندان چرک‌هایی است که در ریشه دندان جمع شده و باعث عفونی شدن آن می‌شود و ممکن است در صورت درمان نشدن به موقع می‌تواند به تدریج به فضاهای عمقی مانند فضاهای اطراف حلق، مجاری تنفسی و حتی اطراف مغز راه پیدا کند و موجب انسداد راه‌های تنفسی، درگیری مغز و مننژیت (التهاب پرده مغز) و درگیری خون و حتی مرگ شوند.

درد شدید دندان در هنگام آبسه را می‌توان چنین توضیح داد:

ورود میکروب‌ها به مغز دندان (پالپ دندان) باعث ایجاد التهاب در پالپ شده و این التهاب باعث افزایش حجم پالپ می‌شود. با توجه به اینکه پالپ دندان در یک محفظه بسته واقع شده، باعث افزایش شدید فشار داخلی آن می‌شود. این افزایش فشار، منجر به فشار آمدن به پایانه‌های عصب دندان شده و درد دندان شروع می‌شود.

 

علائم آبسه دندان

علائم اصلی آبسه دندان بتدریج ظاهر شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد :

• درد شدید در لمس دندان مبتلا و حین گاز زدن و جویدن
• سست شدن دندان مبتلا
• تورم حساس و قرمز رنگ لثه روی ریشه دندان
• آزاد شدن چرک به داخل دندان

اولین علامت این آبسه های خطرناک به طور معمول تب بالا و بی حالی است.
در این شرایط حال عمومی بیمار خوب نیست و فرد احساس درد، دشواری در بلعیدن غذا و آب دارد، با توجه به این که پزشک می تواند این آبسه را احساس کند و تشخیص دهد باید به محض بروز علایم به دندان پزشک مراجعه کرد.
در این مرحله بسیار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طریق جراحی به آن رسیدگی و عفونت را تخلیه کرد که در این مرحله باید فرد در بیمارستان بستری و با عمل جراحی، این آبسه و چرک تخلیه شود.

در این مورد مصرف آنتی بیوتیک خوراکی بی فایده است و باید در بیمارستان آنتی بیوتیک به صورت وریدی به بیمار تزریق شود.
اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید.

درمان آبسه دندان

مشکل آبسه بدون انجام درمان های لازم بر طرف نمی شود.

حتی گر آبسه از بین برود، بترکد یا چرک آن خارج شود و به این ترتیب درد شما متوقف شود، باز هم نیاز به درمان های حرفه ای دندان پزشکی وجود دارد.

درمان آبسه دندان شامل موارد زیر می شود:

درمان فوری پوسیدگی ها و آسیب های وارد شده به دندان ها:

هدف درمان آبسه دندان در این رابطه شامل خارج کردن چرک آن، ریشه کن کردن و متوقف کردن پخش شدن عفونت در بدن، نجات دندان (در صورت امکان) و پیشگیری از خطرات احتمالی مربوط به آن است.

آنتی بیوتیک ها:

استفاده از آنتی بیوتیک ها می تواند موادی که باعث ایجاد آبسه شده است را از بین ببرد و به بدن برای ترمیم دندان و استخوان کمک کند. دندان پزشک شما معمولاً از چرک خشک کن دندان در هنگام مواجه شدن با آبسه دندان استفاده می کند که رایج ترین نوع آنتی بیوتیک ها پنی سیلین است. تجویز آنتی بیوتیک معمولاً پس از بررسی عکس رادیولوژی برای تایید وجود عفونت دندان انجام می شود. آنتی بیوتیک های تجویز شده برای آبسه دهان و دندان معمولاً در کنترل آن موثر هستند و به این ترتیب اکثر علایم مربوط به این مشکل معمولاً ظرف مدت دو روز کاهش پیدا کرده و از بین می رود. همچنین آبسه دندان معمولاً پس از پنج روز درمان آنتی بیوتیک بهبود پیدا می کند.

اگر عفونت، محدود به ناحیه دچار آبسه باشد، ممکن است نیازی به مصرف آنتی بیوتیک ها وجود نداشته باشد. به هر حال، اگر عفونت در دندان های مجاور، فک یا سایر نواحی بدن پخش شده باشد، احتمالاً دندان پزشک از آنتی بیوتیک ها برای توقف پخش عفونت در بدن استفاده می کند. علاوه بر این تجویز آنتی بیوتیک در مواردی که سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده باشد نیز امکان پذیر است.

دهان شویه با آب نمک گرم:

اگر یک آبسه دندان خود به خود بترکد، دهان شویه با آب نمک گرم می تواند در تسکین و آرام کردن شما موثر باشد و دهان شما را تمیز کرده و باعث خارج شدن چرک باقیمانده از آن تا زمانی شود که شما بتوانید با دندان پزشک خود ملاقات کنید. دندان پزشک همچنین ممکن است به شما پیشنهاد کند از دهان شویه با آب نمک گرم در طول دوره ریکاوری برای کاهش ناراحتی های احتمالی و نیز تسریع در بهبودی استفاده کنید.

مسکن های درد موجود در داروخانه ها:

قرص های مسکن درد همچون ایبوپروفن می تواند به کاهش ناراحتی های شما در زمان بهبود ناحیه مورد نظر کمک کند. به هر حال، با وجودی که این داروها می تواند درد را تسکین دهد، نمی تواند آبسه دندان شما را درمان نماید. به همین خاطر نیاز است که شما با دندان پزشک برای اقدامات مراقبتی مناسب تماس بگیرید.

عصب کشی دندان:

عصب کشی و ترمیم ریشه دندان می تواند به کاهش عفونت و نجات دندان شما کمک کند.

نحوه عصب کشی دندان شامل خارج کردن پالپ آسیب دیده دندان و خارج کردن چرک آبسه دندانی است.

ساقه پالپ دندان و کانال های ریشه دندان در ادامه پر شده و پوشانده می شوند و سپس روی دندان روکش قرار می گیرد. جراحی عصب دندان برای درمان آبسه دندان همچنین ممکن است برای حذف هر گونه بافت ریشه آسیب دیده پس از بر طرف شدن عفونت دندان مورد استفاده قرار گیرد. این روش فقط زمانی برای بیمار توصیه می شود که ساختار دندان کافی برای استفاده از یک ترمیم دائمی بر روی دندان باقی مانده باشد.

کشیدن دندان آسیب دیده:

اگر دندان امکان ترمیم و روت کانال تراپی و درمان را از طریق عصب کشی وجود نداشته باشد، لازم است که دندان کشیده شود. در این حالت دندان پزشک دندان را کشیده و آبسه دهان و دندان را به منظور حذف عفونت از چرک خالی می کند. دندان پزشک در ادامه از کورتاژ برای حذف تمام بافت های نرم آسیب دیده در ناحیه مورد نظر استفاده می کند. به این ترتیب با کشیدن دندان و تمیز کردن ناحیه آسیب دیده امکان بهبود بیمار فراهم می شود.

عمل جراحی:

هنگامی که آبسه لثه و یا دندان در سطح دهان یا گردن پخش شود، ممکن است نیاز به خارج کردن چرک آن در اطاق عمل، تحت بی هوشی عمومی وجود داشته باشد. علاوه بر این، اگر یک آبسه دندان درمان نشود، یا پس از عصب کشی دندان بزرگتر گردد، شما به احتمال زیاد نیاز به جراحی و پر کردن سر های ریشه دندان و نیز نمونه برداری از آن برای تشخیص مشکل خواهید داشت.

 

انواع آبسه دندان

سه نوع اصلی آبسه دندان وجود دارند که عبارنتد از :

1. لثه: آبسه لثه در کودکان و بزرگسالان فقط بافت لثه را تحت تاثیر خود قرار می دهد و تاثیری بر روی دندان یا بافت بین دندانی ندارد.
2. پریودنتال: این نوع آبسه لثه از ساختارهای بافت استخوانی نگهدارنده دندان ها شروع می شود.
3. پری آپریکال: این نوع آبسه از بافت نرم پالپ دندان آغاز می گردد.

در صورت ایجاد آبسه در دهان معمولاً درمان بیماری لثه و درمان کیست دهان نیاز است است، در غیر این صورت وضعیت نامطلوب ناشی از آبسه تشدید شده و باعث از بین رفتن بافت استخوانی می شود.

 

درمان سنتی عفونت دندان و آبسه دندان ( درمان خانگی)

برای درمان خانگی آبسه دندان روش های زیر توصیه شده است:

۱- عصاره گل رز را با آب تازه لیموترش مخلوط کنید و برای چند دقیقه این مخلوط را در دهان نگه دارید و سپس دور بریزید. این عمل را حداقل روزی ۳ بار تکرار کنید.

۲- غرغره کردن با آب لیموی تازه و آب ولرم روزی ۲ بار علاوه بر از بین بردن بوی بد دهان، شدت ورم را نیز کاهش می دهد.

۳- برای تسکین فوری التهاب و خون ریزی با آب نمک غرغره کنید و یا ضماد زنجبیل و نمک را بر روی لثه قرار دهید.

۴- برای درمان سریع آبسه دندان روزی سه حبه سیر را به اندازه ماش خرد کرده و هر حبه را همراه با یک لیوان آب یا آب عسل میل کنند.

۵- برای درمان ورم لثه بهتر است از درمان های خانگی استفاده کرد که علاوه بر موثر بودن، عارضه جانبی نیز ندارد.

تاثیر آلوئه ورا در درمان آبسه دندان

می‌توانید با مالیدن پالپ گیاه آلوئه ورا به لثه‌ها، تورم لثه را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. بعد از اتمام کار، دهان را با آب خالص شستشو دهید.

جوش شیرین

مقداری جوش شیرین را با آب گرم ترکیب کنید و بعد از مسواک زدن، لثه‌‌های خود را با این محلول ماساژ دهید. از این روش به مدت ۶ تا ۷۵ روز استفاده کنید و نه بیشتر.

میوه و سبزیجات تازه

مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه تاثیر بسیار زیادی در از بین بردن علائم بیماری التهاب لثه دارد.

بهتر است از مواد غذایی دارای فیبر و ویتامین ث بیشتر استفاده کنید.

برای نتیجه گرفتن از این مورد می‌توانید مواد حاوی فیبر از جمله هویج، بروکلی و انواع فلفل ها را برای چند دقیقه بجوید تا دندان‌های شما تمیز شوند.

پیشگیری از آبسه دندان

رعایت مناسب سلامت دهان می تواند به پیش گیری از آبسه لثه و دندان کمک کند.

این مفهوم به معنی این است که شما نیاز به پاک کردن دندان ها و لثه ها از مواد غذایی دارید. علاوه بر این معاینات منظم دندان پزشکی در این رابطه نقش مهمی دارند. دندان هایی که دارای پوسیدگی (کرم خوردگی) هستند را می توان قبل از دردناک شدن، عفونت کردن یا تشکیل آبسه درمان کرد. اگر سیستم ایمنی شما به دلیل استفاده از دارو یا به خاطر بیماری های دهان و دندان و دیگر بیماری‌ها بدن ضعیف شده است، با دندان پزشک درباره این موضوع قبل از هر بار ملاقات صحبت کنید. به این ترتیب ممکن است برای شما قبل از شروع درمان آبسه دندان، آنتی بیوتیک تجویز شود تا به این ترتیب ریسک و خطر ایجاد عفونت پس از درمان کاهش پیدا کند.

آبسه لثه و دندان در کودکان و در بارداری نیز می تواند تشکیل شود. این مشکل در هر سنی بوجود آید باید تحت درمان قرار بگیرد. درمان آبسه دندان و ریشه دندان به روش های طب سنتی، درمان گیاهی و درمان خانگی امکان پذیر نمی باشد و برای رفع آن باید به دندان پزشک مراجعه کنید. دندان پزشک به یکی از روش های پر کردن دندان، عصب کشی و جراحی لثه اقدام به درمان بیماری می کند، همچنین ممکن است از آنتی بیوتیک نیز استفاده شود. در صورتیکه آبسه دندان بدون درد باشد نیز باید آن را درمان نمود.

 

مجله سلامت جم لایف