علت بیماری آلزایمر و درمان دارویی آلزایمر با گیاهان دارویی

بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر یک نوع بیماری اختلال عملکرد مغزی است که به مرور زمان توانایی‌های ذهنی و مغزی بیمار تحلیل می‌رود.

بارزترین نوع از انواع مختلف زوال عقل اختلال حافظه‌است.

بیماری آلزایمر یک بیماری مغزی پیش‌رونده و غیرقابل ‌برگشت است که به آرامی حافظه و قدرت تفکر را از بین برده و حتی توانایی انجام کارهای ساده را از فرد می‌گیرد. بیماری آلزایمر به آرامی شروع می‌شود. این بیماری در وهله اول قسمت‌هایی از مغز که کنترل حافظه و زبان را به عهده دارند دربر می‌گیرد. آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده است. این بدان معناست که به مرور زمان قسمت‌های بیشتری از مغز آسیب می‌بیند. زمانی که این اتفاق می‌افتد، علائم بیشتری دیده شده و بیماری تشدید می‌شود. بیماری آلزایمر یک بیماری مهلک است که در نهایت بر تمام شرایط زندگی فرد تأثیر می‌گذارد.

علت ابتلا به بیماری آلزایمر چیست؟

دلیل اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر هنوز شناخته نشده است، البته برخی از عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد عبارتند از:

• افزایش سن
• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری آلزایمر
• آسیب‌دیدگی‌های شدید سر در گذشته
• عوامل مربوط به سبک زندگی و عوارضی که به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی ایجاد می‌شوند.

خطر ابتلا به آلزایمر با بالا رفتن سن افزایش می یابد اما این به آن معنا نیست که تمام افراد به آلزایمر مبتلا می شوند. ۳۵ نفر از هر ۱۰۰ نفر افراد بالای ۸۵ سال از نوعی از زوال عقل رنج می برند. این به آن معناست که ۶۵ نفر از هر ۱۰۰ نفر با این مشکل مواجه نمی شوند. بروز زوال عقل در سنین پایین تر از ۶۰ سال نادر است.

علایم بیماری آلزایمر

این بیماری یک بیماری پیش‌رونده است! که علائم آن به صورت تدریجی شروع شده و به مرور زمان و طی چندین سال شدید می‌شوند.

این بیماری بر عملکردهای مختلف مغز تأثیر می‌گذارد. اولین علامت این بیماری معمولاً مشکلات جزئی مربوط به حافظه است. با پیشرفت بیماری، مشکلات حافظه تشدید شده و علائم بعدی به وجود می‌آیند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• گیجی، سردرگمی و گم شدن در مکان‌های آشنا
• اختلال در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی
• اختلالات تکلمی و زبان
• مشکلات مربوط به بیرون رفتن بدون کمک یا انجام فعالیت‌های خود مراقبتی
• تغییرات شخصیتی مانند تبدیل‌شدن به فردی تهاجمی، پرتوقع و مشکوک
• خطاهای حسی (شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند) و توهم (اعتقاد به چیزهایی که درست نیستند)
• اختلالات خلقی یا اضطراب

تشخیص بیماری آلزایمر

نورولوژیست یا متخصص مغز و اعصاب از روش‌ها و ابزار مختلفی برای کمک به شناسایی این که آیا فرد مبتلا به اختلالات حافظه ناشی از این بیماری مبتلا است یا نه استفاده می‌کند که برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• از خود فرد، اعضای خانواده یا دوستان در مورد سلامت عمومی بیمار، سوابق بیماری‌های گذشته، توانایی بیمار در انجام امور روزمره و تغییرات رفتاری و شخصیتی بیمار سؤالاتی پرسیده می‌شود.
• تست‌های حافظه، حل مسئله، توجه، شمارش و زبان از بیمار به عمل می‌آید.
• آزمایش‌های پزشکی استاندارد مانند آزمایش خون و ادرار برای شناسایی علل احتمالی بیماری انجام می‌شود.
• اسکن‌های مغزی انجام می‌شود که عبارتند از:
• توموگرافی کامپیوتری (سی تی)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)
• توموگرافی تابش پوزیترون (پت)

درمان بیماری آلزایمر

در واقع هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. اما داروهایی وجود دارند که ممکن است سرعت پیشرفت علائم را کم کرده و زندگی را برای بیمار آسان تر کنند. ممکن است این داروها برای همه مؤثر نباشند و یا اینکه تأثیر کمی داشته باشند. با این حال کارشناسان معتقدند ارزش امتحان کردن را دارد.

دو نوع دارو که امروزه برای درمان علائم شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:

مهارکننده کولین استراز:

این داروها سطح ارتباط بین سلولی که یک انتقال‌دهنده عصبی (استیلکولین) آن را تأمین می‌کند! و با بیماری آلزایمر در مغز از بین می‌رود را تقویت می‌کند. اثر این دارو کم است. مسدودکننده‌های کولین استراز می‌توانند علائم عصبی مانند بیقراری یا افسردگی را کاهش دهند.

معمولاً مسدودکننده‌های کولین استراز عبارتند از:

• دونپزیل (اریسپت)
• گالانتامین (رازادین)
• ریواستیگمین (اکسلون)

مهم‌ترین عارضه جانبی این داروها عبارتند از:

اسهال، حالت تهوع، بی‌اشتهایی و اختلالات خواب. در برخی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، عوارض جانبی خطرناک و جدی عبارتند از کاهش نرخ ضربان قلب و بلوک قلبی.

ممانتین (نامندا):

این دارو در سلول‌های شبکه ارتباطی مغز کار کرده و سرعت پیشرفت بیماری را در بیماری آلزایمر متوسط تا شدید کاهش می‌دهد. در برخی موارد این دارو همراه با مسدودکننده‌های کولین استراز تجویز می‌شود. عوارض جانبی این دارو عبارتند از یبوست، سرگیجه و سر درد

برخی مواقع داروهای دیگر مانند داروهای ضدافسردگی برای کنترل علائم رفتاری که به دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر به وجود آمده‌اند تجویز می‌شوند.

تاثیر زعفران در پیشگیری و کاهش علائم بیماری آلزایمر

از گذشته‌های دور، زعفران به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند که فواید فراوانی در حوزه طب و پزشکی دارد، شناخته می‌شد. زعفران از مواد مختلفی تشکیل شده است که اصلی‌ترین آن کاروتنوئید‌ها هستند. بر همین اساس از سال‌ها پیش از زعفران به عنوان دارویی برای درمان بیماری‌های دستگاه اعصاب مرکزی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات حافظه، بیماری‌های قلبی ـ عروقی، بیماری‌های تنفسی و همچنین بیماری‌های گوارشی استفاده می‌شد.

گرچه تحقیقات فراوانی درباره علت اصلی ایجاد و پیشرفت بیماری آلزایمر انجام شده! اما هنوز عامل اصلی تاثیرگذار در بروز و پیشرفت این بیماری شناخته نشده است. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد کورسین که ماده‌ای مشتق شده از زعفران است، می‌تواند در کاهش مرگ سلول‌های مغزی تاثیر گذار باشد. این ماده مانع از تجمع پلاک‌های پیری می‌شود. علاوه بر این، نقش زعفران به عنوان یک ماده ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدان به اثبات رسیده است.

بر اساس مطالعات انجام شده کاهش سطح سروتونین و فعالیت آن در مغز می‌تواند از عوامل تاثیر‌گذار در ابتلا به بیماری آلزایمر باشد و جالب این که اثر مثبت زعفران بر افزایش فعالیت سروتونین در مغز که در مطالعه روی داروهای جدید ضد آلزایمر مورد توجه است در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. همچنین مطالعات متعددی در زمینه اثرات مفید زعفران بر بهبود علائم بیماری آلزایمر در حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است که بیشتر آنها در بهبود تست‌های رفتاری و جنبه‌های مختلف حافظه تمرکز داشته است. این مطالعات نقش موثر زعفران و موارد مشتق شده از این گیاه در بهبود حافظه را مورد تائید قرار می‌دهد.

پیشگیری از بیماری آلزایمر

هنوز راه ثابت شده‌ای برای جلوگیری از ابتلاء به آلزایمر وجودندارد! چراکه عامل و یا عوامل اصلی این بیماری ناشناخته است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که دیابت و هر بیماری دیگری که بر قند خون تأثیر داشته باشد، در عملکرد مغز و سیستم اعصاب اختلال وارد می‌کند.

افزایش قند خون، سبب افزایش سطح آمیلوئید بتا در بدن بیمار می‌شود. آمیلوئید بتا نشان دهنده پپتیدهایی از اسید آمینه هستند که مهمترین جزء پلاک‌های آمیولوئید در مغز بیماران مبتلا به آلزایمر به‌شمار می‌آیند. با اینحال یکی از بهترین راه‌هایی که امروزه برای پیشگیری از ابتلاء به آلزایمر بیان می‌شود، همان راه‌هایی است که برای کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی بیان می‌شوند.

کنترل موارد مهمی که بر سلامت قلب تأثیر دارد، مانند:

فشارخون بالا، چاقی و دیابت ممکن‌است بتواند به پیشگیری از ابتلاء به آلزایمر کمک کند.

افزایش تحرک و فعالیت جسمی، روابط اجتماعی و رژیم غذایی سالم می‌تواند، خطر ابتلاء به آلزایمر را کاهش دهد.[

برای پیشگیری استفاده از ذهن مثل یادگیری دو زبان و حل جدول، معاشرت با دیگران! انتخاب زندگی سالم، کنترل کلسترول، جلوگیری از چاقی، تغذیه سالم، مصرف امگا ۳ و ماهی، ورزش کردن و توجه به فشار و قند و پیشگیری از ضربه سر کمک کننده است.

برخی از عواملی که میتواند از آلزایمر جلوگیری کند عبارتند از:

• فعالیت فیزیکی داشته باشید و ورزش کنید.
• تعاملات اجتماعی داشته باشید.
• از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید.
• به اندازه کافی بخوابید.
• استرس را کنترل کنید.
• ذهن خود را به روش‌های زیر تحریک کنید:
• چیز تازه‌ای یاد بگیرید.
• تمرین حفظ کردن را انجام دهید.

پیشنهاد میکنیم این مقاله را هم مطالعه کنید: واریس چیست؟ + درمان بیماری واریس و عوارض

گروه سلامت جم لایف